Kişisel koruyucu donanımlar (KKD), özellikle solunabilir havadaki tehlikelere karşı çalışanları koruma açısından hayati öneme sahiptir. Endüstriyel faaliyetler, havada asılı partiküller ve zararlı gazlar gibi çeşitli hava kirleticileri yaratmaktadır. Solunum güvenliği sağlamak için KKD’nin doğru seçimi, çalışan sağlığını koruma noktasında en önemli adımlardan biridir.
Solunum güvenliğini sağlamada atılacak ilk adım, solunum tehlikelerinin değerlendirilmesidir. Bu süreçte normal çalışma koşullarında ve acil durum senaryolarında çalışanların maruz kalabileceği kimyasalların fiziksel durumu (gaz, partikül veya her ikisi) ve kimyasal formu (toksin, korozif element, karsinojen vb.) belirlenir. Kimyasal tehlike kaynağını değerlendirmek için, ilgili maddelerin Güvenlik Bilgi Formları (GBF) incelenmeli ve gerektiğinde çevresel hava örnekleri alınmalıdır.
Solunum koruma donanımlarının seçimi bazı faktörler ışığında yapılmalıdır:
- İş alanı kısıtlamaları: Sadece maske veya kartuş filtreli solunum cihazları yeterli olabilirken, bağımsız bir hava beslemesi gereken alanlarda hortumlu solunum maskeleri kullanılabilir. Ancak dar alanlarda hortum kullanımı riskli olabilir.
- Tıbbi durumlar: Negatif basınçlı solunum cihazları (hava çekmek için çaba gerektirir), astım veya amfizem gibi akciğer rahatsızlığı olanlar için uygun olmayabilir.
- Kullanıcı konforu: Uygunsuz PPE, üretkenlik kaybına veya işten ayrılmalara yol açabilir.
- Koruma düzeyi: Farklı iş ortamları için farklı koruma seviyeleri gerekir; kimyasal tesiste temizlik yapmakla tozlu bir ortamda çalışmak farklı seviyelerde koruma gerektirir.
Uygun koruma seviyesine göre iki ana kategori solunum cihazı seçilebilir:
- Hava temizleyici solunum cihazları: Havayı filtreleyerek zararlı maddelerden arındırır, partikülleri veya buharları filtreler. Ancak, tüm kullanıcılara uygun olmayabilir.
- Hava tedarik edici cihazlar: Özellikle tehlikeli gazların olduğu ortamlar için daha yüksek güvenlik sağlar.
Çalışanların sağlığını koruma adına doğru KKD seçiminde özen göstermek, işverenlerin yasal bir yükümlülüğüdür.